Erişilebilirlik çalışmalarında mekan dizimi yönetiminin antalya kent merkezinde uygulanması üzerine bir araştırma

Abstract

Erişilebilirlik mekânın ve kentin kalitesinin bir ifadesidir. Engellilerin erişilebilirlik konusundaki yaşadıkları sorunun kaynağı engel durumu değil, engellenmişlik durumudur. Ve bunu inşa eden sosyal, kültürel ve fiziksel faktörlerin düzenlenmesi gerekmektedir. Bu tez öncelikle; erişilebilirlik çalışmalarının mekân dizimi yöntemi sayesinde hızlanabileceğini göstermeyi amaçlamıştır. Noktasal çözümlerden önce yaya potansiyelinin yüksek olduğu alanların belirlenmesinde mekân dizimi yönteminin faydalarından yararlanılmıştır. Bu bağlamda incelenen Antalya ili kent merkezini kullanan engelli bireylerin bağımlı oldukları bireyler tarafından değil, kendilerinin rahatlıkla kullanabilecekleri bir çevre haline gelmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda başlanan çalışmada; çalışma alanı ve konusuyla ilgili yayımlanmış kitap, tez, makale, bildiri gibi yazılı kaynaklar ve engellilere ilişkin internet siteleri araştırılarak literatür toplanmış ve değerlendirilmiştir. Daha sonra çalışma alanı olarak belirlenen Kepez, Muratpaşa ve Konyaaltı ilçelerinde yaya kullanıcılarının ve kullanım seviyelerinin belirlenmesi amacıyla mekân dizimi yönteminden yararlanılmıştır. ArcGIS programı yardımı ile bütünleşme değeri yüksek olan cadde ve sokaklar belirlenmiş, bu alanlarda gözlem yapılmıştır. Kriterler yardımıyla alanlara puan verilmiştir. Puan ortalamaları 0-11 arası puan alanlar kırmızı, 12-22 arası puan alanlar turuncu, 23-33 arası puan alanlar ise sarı renk ile renklendirilmiştir. Gözlemler sonucunda; 31 akstan 2'si kırmızı, 17'si turuncu, 12'si sarı renk elde ettiği görülmüştür. Araştırma sonucunda olumsuz yönlere yeni öneriler getirilmiştir. Öneriler uygulandığı takdirde alanların toplam puanları artacağı, erişilebilirlik düzeyleri yükseleceği belirtilmiştir.