Alakır çayı (Antalya) havzasının uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemleri kullanılarak heyelan duyarlılık haritalandırılması

Abstract

Bu çalışma, Antalya ili sınırları içerisinde yer alan Alakır Çayı havzasının Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri kullanılarak heyelan duyarlılık haritalamasını oluşturmak amacıyla yapılmıştır. Heyelanlar, dünyada ve ülkemizde yaygın olarak gözlenen (özellikle dağlık bölgelerde) doğal afetler arasındadır. Heyelanların meydana getirmiş olduğu can ve mal kaybını en aza indirgemek adına, heyelan duyarlılık haritalaması çalışmaları büyük önem kazanmıştır. Çalışma alanının yer aldığı Alakır Çayı havzası, Antalya ilinin 77 km batısında yer almaktadır ve 212 km2 alanı kapsamaktadır. Çalışma kapsamında farklı parametreler ve indeksler kullanılmıştır. Eğim, bakı, topografik nemlilik indeksi, akarsu gücü indeksi, eğim uzunluğu faktörü, yakınsaklık indeksi, plan eğriliği ve profil eğriliği üretilen DEM türevleridir. Uzaklık parametreleri olarak; kanal ağlarına uzaklık ve fay hatlarına uzaklık parametreleri kullanılmıştır. Mineral oranlamaları (Alunit, Kaolinit, Kalsit) ve Dekorelasyon gerilmeleri ise kullanılan diğer parametrelerdir. Hazır veri olarak Heyelan envanter haritası ve ASTER L3A uydu görüntüsü kullanılmıştır. Çalışma kapsamında kullanılacak olan tüm veriler, uzaktan algılama ve görüntü işleme teknikleriyle birlikte Makine öğrenme algoritmalarından Rastgele Orman Algoritması için hazır hale getirilmiştir. Algoritma uygulanarak heyelan oluşma olasılığı olan alanlara ait altlık veri formatında sonuçlar elde edilmiştir. Doğruluk değerlendirmesi olarak Alıcı İşlem Karakteristiği (Receiver Operating Characteristic – ROC) eğrisinin altında kalan alan (AUC) kullanılmıştır ve en yüksek değerler eğitim-2 setinden alınmıştır. 10,100 ve 1000 ağaç sayısı kullanılarak uygulanan algoritma için sırasıyla 0.860, 0.874 ve 0.877 sonuçları elde edilmiştir.