Cicer anatolicum Alef. için yanıklık hastalığının [Ascochyta rabiei (Pass.) labr.] moleküler tekniklerle tanısı

Abstract

Genetik kaynaklar olarak yabani bitkilerin akrabaları canlı ve cansız streslere dayanıklılık bakımından kullanışlı özelliklere sahiptirler. Çok yıllık yabani bir nohut olan Cicer anatolicum Alef. nohut (C. arietinum L.) yanıklık hastalığından [Ascochyta rabiei (Pass.) Labr.] müzdarip olmasına karşın, hastalığa dayanıklıdır. Yabani nohut türleri toplama projesi esnasında, morfolojik gözlemlere göre nohut yanıklık hastalığı olabileceği düşünülen hastalıklı bitki parçaları C. anatolicum'dan Türkiye, Erzurum, Palandöken mevkiinde toplanmıştır. Bu çalışmanın amacı C. anatolicum'daki nohut yanıklık hastalığını moleküler tekniklerle teşhis etmektir. Mantar içeren hastalıklı bitki parçaları gövde, yaprak ve bakla üzerinden izole edilmiştir. Sonra PDA ortamında üretilmiştir. Hastalığın PDA ortamındaki morfolojik görünüsünün nohut yanıklık hastalığına benzer olduğu belirlenmiştir. Genomik DNA'nın ITS bölgeleri ITS4 ve ITS5 primerleri ile PCR'da çoğaltılmış ve dizilenmiştir (sekans edilmiştir). Elde edilen diziler GenBankdaki A. rabiei (eşeyli formu Didymella rabiei Kovachevski) ile % 100 benzer bulunmuştur. Büyük ihtimalle bu hastalık C. anatolicum ile beraber evrimleşmiş olabilir çünkü C. anatolicum tarımı yapılan nohuttan çok uzak mesafede bulunmkatadır ve zaman içinde bitki hastalıkla başetmek için özel bir kaçış yeteneği geliştirmiştir.