Düzköy (Trabzon) plütonik kayaçlarının petrografisi, jeokimyası ve petrojenezi

Abstract

Bu çalışmada Düzköy (Trabzon) güneybatısındaki plütonik kayaçların petrografisi, petrolojisi ve jeokimyası incelenmiştir. Çalışma alanı Düzköy civarındaki Derinoba Yaylası, Ramazan Yaylası, Komutan Yaylası, Akise Yaylası, Kalınçam, Keyifli, Kadırga ve Çağmanlı yerleşim yerlerini kapsayan bölgelerden oluşmaktadır. Granitik bileşimli Düzköy plütonik kayaçları genellikle orta-iri taneli ve gri renklidir. Bu kayaçlarda ana mineral olarak kuvars, plajiyoklas ve alkali feldispat bulunmaktadır. Ayrıca az oranda genellikle biyotit, amfibol ve opak minerallere rastlanılmıştır. Kayaçlarda alterasyon türü olarak serizitleşme, killeşme ve karbonatlaşma gözlenmektedir. Düzköy plütonik kayaçları subalkalen, düşük-K toleyitik ve yüksek-K kalk-alkalen, peralüminus ve S-tipi granit özelliklerine sahiptir. İlksel mantoya göre normalize edilmiş çoklu iz element diyagramlarında plütonik kayaç örneklerinde LIL elementlerindezenginleşme, HFS elementlerinde ise tüketilme gözlenmektedir. Kondrite göre normalize edilmiş nadir toprak elementleri diyagramlarında ise bu kayaç örneklerinde LRE elementlerindezenginleşme, HRE elementlerinde de tüketilme gözlenmiştir. Tektonik ayrım diyagramlarında kayaçlarvolkanik yay granitleri (VAG) alanında yer aldığı görülmektedir. Molar major element-major element diyagramları göstermektedir ki Düzköy plütoniklerinin ana magmaları metasedimanterlerin (metagrovak) kısmi ergimesi ile oluşmuştur. Bu plütonik kayaçların oluşumunda fraksiyonel kristallenmede önemli faktörlerdendir.