Sera gazı azaltımı için alternatif politika önerileri : Türkiye için çok sektörlü bir analiz

Abstract

Türkiye, iklim değişikliğine neden olan sera gazı emisyonlarında tarihsel sorumluluğu düşük ancak toplam sera gazı emisyonları hızla artan bir ülke durumundadır. Bu nedenle sera gazı emisyonlarının ana sürükleyicileri olan fosil yakıt kullanımının ve endüstriyel süreçlerin kontrol altına alınması ve uluslararası iklim politikalarına katkıda bulunulması gerekmektedir. Son yıllarda emisyon azaltımı için kullanılan en etkili ve önemli araçlar karbon vergisi ve emisyon ticareti uygulamasıdır. Özellikle uluslararası literatürde bu konu ile ilgili önemli sayıda çalışma yapılmış olmasına rağmen Türkiye'de halen bu konu ile ilgili yeterli araştırma yoktur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de 10. Kalkınma Planında öngörülen ekonomik büyüme hedefi ve Paris Konferans'ında taahhüt edilen karbondioksit salınım hedefi ile uyumlu bir politika önerisi paketi geliştirmektir. Bu politika önerisi ile bir yandan karbondioksit salınımları azaltılırken ekonomideki küçülmenin en aza indirilmesi amaçlanmaktadır. Politika önerisi, salınım azaltımı için karbon vergisini bir politika aracı olarak belirlemekte ve bu verginin alternatif olarak tüm kirleten endüstrilere veya seçilmiş en kirli üç endüstriye uygulanmasını öngörmektedir. Bu ikisini tamamlayıcı olarak da elektrik üretiminde kullanılan doğalgazın biyo-yakıtlar ile ikame edilmesi diğer bir alternatif olarak önerilmektedir. Çevresel hedef tutturulurken elde edilen karbon vergisi geliri ise ekonomik daralmayı önlemek amacıyla ekonomiye geri enjekte edilmektedir. Bu enjeksiyon ise ya hanehalkları veya firmalar üzerinden yapılmakta ve ekonomide büyüme sağlanmaktadır. Bulgular karbon vergisi uygulamasının toplam sera gazı emisyonlarını azaltmakta etkili olduğu ama tüm endüstrilere uygulanmasındansa seçilmiş en kirli endüstriler üzerine uygulanmasının daha düşük bir ekonomik küçülme yaratacağı yönündedir. Ayrıca enerji tüketiminde biyo-yakıtlara yönelmek de kısa vadede hem çevresel hem ekonomik pozitif getiriler üretecektir. Sera gazı emisyonlarının azaltımı için uygulanan karbon vergisinden toplanan kaynağın ekonomiye, firmalara bir transfer olarak geri döndürülmesinin ise hanehalklarına verilecek transfere göre daha etkili olacağı tespit edilmiştir.