Yabancı öğrencilerin kültürel uyumunda kültürel zekanın etkisi

Abstract

Son yıllarda hem dünyada hem de Türkiye'de yabancı öğrenci hareketliliğinin giderek arttığı gözlenmektedir. Eğitim alanında daha iyi fırsatlar yakalamak ve sosyo-kültürel açıdan kendini geliştirmek amacıyla farklı ülkelere giden öğrenciler burada çeşitli uyum sorunlarıyla karşılaşmaktadırlar. Türkiye'de yapılan çalışmalar, öğrencilerin Türk dilini etkili bir biçimde kısa bir süre içinde öğrenemediklerini; sosyal yaşama uyum sağlamada zorluklar yaşadıklarını; diğer yandan öğrencilerin uyum sürecinde etkili destek alamadıklarını göstermektedir. Uyum sürecini kolaylaştıran ya da zorlaştıran bu dış koşullar yanında kültürel uyumun önemli belirleyicilerinden biri de, öğrencilerin kişisel beceri ve yetenekleridir. Kültürel zeka, farklı kültürlere uyumu kolaylaştıran bireysel bir kapasitedir. Bilişsel, motivasyonel ve davranışsal boyutlarıyla kişinin yabancı bir kültüre uyum hızını etkilemektedir. Kültürel zeka düzeyi güçlü olanlar gittikleri ülkenin sistemlerine, sosyal yaşamına daha hızlı uyum sağlayabilmekte, bu durum akademik başarı için de önemli bir avantaj yaratmaktadır. Bu çalışmanın amacı Türkiye'ye gelen yabancı uyruklu öğrencilerin kültürel uyumları ile kültürel zeka düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya koyabilmektir. Araştırmaya Ege ve Akdeniz Üniversitelerinde eğitim gören yüz yabancı uyruklu öğrenci katılmıştır. Bulgular, yabancı öğrencilerin kültürel zeka düzeyi artıkça kültürel uyumlarının güçlendiğini göstermektedir. Öğrencilerin kültürel uyumlarının sosyal etkileşime yönelik değerleri diğer uyum değerlerine göre düşük bulunmuştur. En güçlü kültürel uyum puanları ulaşım sistemine, yemeklere ve üniversite eğitimine yöneliktir. Öğrencilerin motivasyonel zeka değerlerinin diğer kültürel zeka alt boyutlarına göre daha yüksek olduğu görülürken, bilişsel kültürel zeka değerleri motivasyonel, davranışsal ve üst biliş değerlerine göre zayıf bulunmuştur.