PISA 2015 Türkiye verilerine göre bazı değişkenlerin fen testi başarı puanına etkisinin kantil regresyon yöntemi ile incelenmesi

Abstract

Bu yüksek lisans tezi çalışmasında, PISA 2015 Türkiye verilerini kullanarak bazı değişkenlerin (EPIST, EMOSUPS, UNFAIRTEACHER, DISCLISCI, HISCED, HISEI, CULTPOSS, HEDRES, ESCS) Fen okuryazarlığı puanına etkisinin bölgelere (İstanbul, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu) göre değişim gösterip göstermediği incelendi. Ayrıca bu değişkenlerin etkisinin düşük, orta ve yüksek puan alan öğrencilerde farklı olup olmadığı araştırıldı. Araştırma, PISA 2015 Türkiye uygulaması verilerinden yukarıda belirtilen değişkenlerin eksik verileri olan örneklemler silindikten sonra, Türkiye geneli, İstanbul, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri için sırasıyla 4486, 852, 636 ve 453 öğrencinin verileri kullanılarak yürütüldü. Araştırmada Kantil Regresyon Analizi yöntemi kullanıldı. Analiz sonucunda HISCED, HISEI, CULTPOSS, HEDRES, ESCS ve EPIST değişkenlerinin etkisinin Akdeniz Bölgesi'nde diğer bölgelerden ayrıştığı gözlendi. HISCED ve ESCS değişkenlerinin etkisi Akdeniz Bölgesi'nde diğer bölgelere kıyasla daha yüksek iken HISEI, CULTPOSS, HEDRES ve EPIST değişkenlerinin diğer bölgelere kıyasla daha az etkisi olduğu gözlendi. EMOSUPS ve UNFAIRTEACHER değişkenlerinin Güneydoğu Anadolu da diğer bölgelerden ayrışarak etkisinin daha yüksek olduğu gözlendi. Her üç bölgede de DISCLISCI değişkeninin etkisinin Türkiye ortalamasından daha yüksek olduğu gözlendi. ESCS değişkeninin etkisinin düşük, orta ve yüksek puan alan öğrencilerde tüm bölgelerde fazlaca farklılık göstermediği gözlendi. EPIST değişkeninin etkisinin İstanbul Bölgesi'nde yüksek puan alan öğrencilerde orta ve düşük puan alan öğrencilere göre etkisinin belirgin şekilde az olduğu gözlendi. Ayrıca bu değişkenin etkisinin Akdeniz Bölgesi'nde düşük puan alan öğrencilerde orta ve yüksek puan alan öğrencilere oranla daha az olduğu gözle ndi. EMOSUPS değişkeninin etkisi düşük, orta ve yüksek puan alan öğrencilerde Türkiye geneli, İstanbul ve Akdeniz Bölgelerine fazlaca bir değişim göstermezken Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde orta düzeyde puan alan öğrencilerde etkisinin çok yüksek olduğu gözlenmektedir. UNFAIRTEACHER değişkeninin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde orta ve yüksek puan alan öğrencilerdeki etkisi diğer bölgelere göre daha az olduğu gözlenmektedir. HISCED değişkeninin Akdeniz Bölgesi'nde orta ve düşük puan alan öğrencilerdeki etkisi d iğer bölgelere göre daha fazla olduğu gözlenmektedir. HISEI değişkeninin Akdeniz Bölgesi'nde orta ve yüksek puan alan öğrencilerde etkisi diğer bölgelere göre daha fazla olduğu gözlendi. Benzer şekilde CULTPOSS değişkeninin de Akdeniz Bölgesi'nde orta ve yüksek puan alan öğrencilerde etkisi diğer bölgelere göre daha fazla olduğu gözlendi. HEDRES değişkeninin negatif etkisi Akdeniz Bölgesi'nde orta ve yüksek puan alan öğrencilerde yüksek iken Güneydoğu Anadolu da yüksek puan alanlarda öğrencilerde katsayının pozitif olduğu gözlenmektedir.