Antik Yunan demokrasisine sofistlerin etkileri

Abstract

Her yönetim biçimi insan gruplarının yaşadığı toplumsal olayların ve fikri temellerin sonucunda ortaya çıkmaktadır. Demokrasi yönetimi de belirli toplumsal olayların sonucunda ortaya çıkmıştır. Halkın kamu işleri ve devlet politikalarını oluşturmak için ortaklaşa karar verdiği ve klasik tabirle kendi kendisini yönetme talebinde bulunarak bir araya geldiği ilk devlet biçimi Atina polisidir. Demokrasi tarihi ele alınırken başlangıç noktası olarak ele alınan bu devlet, yönetim biçimlerinin birçoğunu deneyimledikten sonra demokrasi yönetimine ulaşmıştır. Atina polisinde demokrasinin kurumsallaşmasında ise Sofistler olarak adlandırılan düşünür gurubunun ciddi etkileri bulunmaktadır. Siyaset öğretmeni olan Sofistler, demokrasi yönetimine ulaşan fakat bu sistemi nasıl çalıştıracağını bilmeyen genç yurttaşlara ücret karşılığı eğitim vermişlerdir. Atina polisi demokrasi hayatının en önemli figürü olan Perikles'e danışmanlık yapan Sofist bulunduğu gibi, en meşhur oligarşik yönetim olan otuzlar yönetiminin içinde bulunan Sofist de bulunmaktadır. Bir okul olmayan ancak benzer özellikleri dolayısıyla aynı isimle anılan bu kişiler Atina polisi sınıf mücadelesine taraf olmuşlar ve sınıfların fikri mücadelesinde rol oynamışlardır. Çalışmamızda Antik Yunan Atina polisinin siyasi gelişmeleri tarihi kronolojiye göre aktarılarak, Antik Yunan felsefenin geçirdiği dönüşümün incelendiği bu tez çalışmasında Sofist kuşak ayrıntılı olarak irdelenmiştir. Sofistlerin kendilerine ait eserlerden günümüze kalan parçalar söylem analizi yöntemi ile incelenerek sınıf mücadelesi bağlamında Sofistlerin toplumsal ve siyasi mesajları araştırılmıştır. Ayrıca Sofistler ile ilgili literatür taranarak interpretivizm yöntemi çerçevesinde çalışmamıza dahil edilmiştir.