Ergenlerde serbest zamanda sıkılma algısı, internet bağımlılığı ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, ergenlerin cinsiyetlerine göre serbest zamanda sıkılma algısı, internet bağımlılığı ve akademik başarılarının farklılaşıp farklılaşmadığını ve serbest zamanda sıkılma algısı, internet bağımlılığı ve akademik başarı arasındaki ilişkiyi saptamak amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemi kullanılmış olup ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Çalışmanın evreni Antalya ilinde 2015-2016 eğitim öğretim döneminde yer alan 106 tane Anadolu lisesinde eğitim gören 223.565 kız ve 212.324 erkek toplam 435.889 öğrenci oluştururken, örneklemi ise tabakalı örneklem yöntemi ile seçilen 4 lisede eğitim-öğretim gören 10. ve 11. sınıflardan 460 kız (Ortyaş=16.18±0.64) ve 460 erkek (Ortyaş=16.38±0.71) toplam 920 (Ortyaş=16.28±0.68) öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmaya katılan öğrencilerden elde edilen veriler Young (1996) tarafından geliştirilen ve Günüç ile Kayri (2010) tarafından Türkçeye uyarlama çalışması yapılan "İnternet Bağımlılığı Ölçeği", Iso-Ahola ve Weissinger (1990) tarafından geliştirilen ve Kara, Gürbüz, Öncü (2014) tarafından Türkçeye uyarlanan "Serbest Zamanda Sıkılma Algısı Ölçeği" ve bazı demografik özellikleri ve akademik başarı durumlarını belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanmış olan "Kişisel Bilgi Formu" kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmada verilerin analizinde frekans (%), aritmetik ortalama ( ) ve standart sapma (Ss) kullanılmıştır. Farklılığı tespit etmek için ise normal dağılım ve homojenlik koşulları yerine gelmediğinden iki bağımsız grupta Non-parametrik testlerden Mann-Whitney U testi uygulanmıştır. İlişkiyi saptamak için Pearson Momentler Çarpım Korelasyonu ve basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Sonuçlar 0.05 ve 0.01 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, serbest zamanda sıkılma algısı yaşayan ergenlerin, zamanlarının çoğunu internet kullanarak geçirmek istedikleri, internete ulaşamadıklarında kendilerini eksik hissettikleri, internetin zaman kavramını yitirmelerinde çok büyük bir etken olduğu ve akademik başarı puanlarının bu durumdan olumsuz etkilendiği sonuçları bulunmuştur. Bu bağlamda serbest zamanda sıkılma algısı, internet bağımlılığı ve akademik başarı puanlarına bakıldığında her birinin diğeri üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.