Çoklu modsal betimlemelerin kullanımının 5,6,7 ve 8. sınıf fen bilimleri ders kitapları fizik ve biyoloji konuları için incelenmesi

Abstract

Ders kitapları diğer derslerde olduğu gibi fen ve teknoloji dersinde de eğitimci ve öğrencilerin en büyük yardımcılarındandır. İçerik itibariyle çok fazla soyut kavram barındıran bu derste, soyut kavramları öğrencilerin algı düzeylerine uygun görsellerle sunabilmesi, kolay ve hızlı erişim sağlanması ve ekonomik olması bakımından büyük önem taşır. Hazırlanırken öğrencilerin seviye ve ilgilerine uygun olması, konular arasındaki sarmallık ilkesine bağlı kalınması ve içeriğindeki bilgileri destekleyecek görsel materyaller kullanılması ders kitaplarının daha da zenginleşmesini sağlar. Modsal betimleme olarak tanımlanan; resim, fotoğraf, grafik, şema ve matematiksel ifade gibi gösterimlerdir. Ders kitaplarının zenginleşmesine katkısı büyük olan çoklu modsal betimlemeler ile ilgili yazma aktiviteleri ve modsal betimleme içeren bazı üniteler üzerinde yapılan çeşitli araştırmalar bulunurken, 5, 6, 7 ve 8. sınıf fen ve teknoloji ders kitaplarında fizik ve biyoloji konularındaki modsal betimlemelerin dağılımları ile ilgili bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu çalışmanın amacı, çoklu modsal betimleme kullanımının 5, 6, 7 ve 8. sınıf fen ve teknoloji ders kitaplarında fizik ve biyoloji konuları için dağılımının incelenmesidir. Bu araştırma 2014-2015 Eğitim Öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından Antalya ili Alanya ilçesindeki ortaokullarda okutulan 5, 6, 7 ve 8. sınıf Fen ve Teknoloji ders kitaplarında yer alan fizik ve biyoloji konuları ile sınırlıdır. Araştırma sürecinde veri toplama aracı olarak kullanılan fen ve teknoloji ders kitaplarında, fizik ve biyoloji konuları için modsal betimlemeler her sınıfta farklılık gösterdiğinden için her bir sınıf ve kullanılan her bir mod için ayrı bir kod listesi hazırlanarak kitaptaki modsal betimlemeler bu kod aracı ile kodlanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde Microsoft Office Excel 2007 kullanılmıştır. Sonuç olarak 5, 6, 7 ve 8. sınıf fen ve teknoloji ders kitaplarında, fizik ve biyoloji konularına göre çoklu modsal betimlemelerin dağılımlarında farklılıklar olduğu ve kullanılan modların değişiklik gösterdiği tespit edilmiştir.