Tek ve çift kültürlü tüketicilerin tatil turizmi tercihleri ve kısıtlayıcıları üzerine karşılaştırmalı bir araştırma

Abstract

Tek kültürlü yapıya sahip ülke vatandaşları ile çift kültürlü olduğu varsayılan yurtdışında yaşayan Türkler, ülkemiz iç turizm pazarı için büyük potansiyel oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı tek ve çift kültürlü tüketicilerin tatil turizmi tercihleri ve kısıtlayıcılarını karşılaştırarak, başlıca farklılıkları ve benzerliklerini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda Alvarez (2003) seyahat planlarına yönelik ölçeği tatil tercihleri ölçeğine, Nyaupane ve Andereck (2007)'in seyahat kısıtlayıclarına yönelik öçeği tatil turizmi kısıtlayıcılar ölçeğine uyarlanarak geliştirilmiştir. Elde edilen ölçeklerin geçerlilik ve güvenilirliği kanıtlanarak çift kültürlü yapıyı temsil ettiği varsayılan Almanya'da yaşayan Türkler ile tek kültürlü yapıyı temsil eden ülkemizde yaşayan yerleşik halkın tatil turizmine katılım kısıtlayıcıları, tatil turizmi tercihleri ve planları karşılaştırılarak çift kültürlülüğün tatil turizmi üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bunun yanı sıra her iki grubunun tatil turizmine yönelik davranışları arasındaki ilişkilerin irdelenmesi, demografik özellikleri ile tatil turizmi kısıtlayıcıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi ve tatil turizmine katılmayan bireylerin kısıtlandıkları düzeye göre gruplandırılması çalışmanın alt amaçlarını oluşturmaktadır. Uygulanan anketten elde edilen veriler, sosyal bilimler için geliştirilmiş olan bir istatistik paket programı vasıtasıyla analiz edilmiştir. Her iki kültürel yapının (tek kültürlü ve çift kültürlü) tatil turizmi tercihleri üzerindeki etkilerinin karşılaştırılmasında Ki-kare testi, her iki kültür yapısına ait tatil turizmi kısıtlayıcılarının boyutlu yapısını tespit etmek amacıyla açıklayıcı faktör analizi, elde edilen faktör boyutları ile her iki yapıdaki katılımcıların demografik özellikleri arasındaki farklılıkları belirlemek için t testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Tatil turizmine katılmayan her iki kültür yapısındaki bireylerin kısıtlanma düzeylerine göre gruplandırılması amacıyla kümeleme analizinden faydalanılmıştır. Çalışma sonucunda çift kültürlülüğün hem tatil tercihleri hem de tatil kısıtlayıcıları üzerinde olumlu yönde etkisinin olduğu tespit edilmiş olup her iki grubun tatil turizmi davranışlarına yönelik ilişkileri ve tatil turizmi kısıtlayıcıları ile demografik özellikleri arasında istatistiki açıdan anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Sonuçların sektör açısından tartışması yapılmış ve alana yönelik ileri çalışmalara önerilerde bulunulmuştur.