Dereboğazı (Isparta) yöresi tras yataklarının özellikleri

Abstract

İsparta 'nxn güneyi ve batısında geniş bir yayılım gösteren pliyosen yaşlı proklastik istif içerisinde ig- nimbiritler (TRAS) bulunur. Traki-andezitik bir volkaniz- maya bağlı olan tras düzeyinin kalınlığı 20 - 150 m. ara sında değişim gösterir. Tras feldspatlar (sanidin, albit, oligklas), piroksen, amfibol, biyotit ve opak mineralleri ile bir cam matriksten oluşmuştur. Bunlarla birlikte farklı kayaç kırıntıları ile yer yer kömürleşmiş bitki kalıntıları da tras düzeyinde bulunan diğer önemli bile şenlerdir. Dereboğazı Yöresi trasının çimento katkı maddesi olarak kullanımındaki en önemli özelliklerden biri olan 2 puzolanik aktivitesi ortalama 103 Kgf/cm dir. Bu değer standart değerin iki katıdır. Ayrıca standartta 3000 2 cm /gr olarak verilen Blaine değeri, araştırılan tras ör- 2 neklerinden ortalama 7630 cm /gr değerine ulaşmaktadır. 3 Özgül ağırlık 2,49 gr/cm, camsı faz oranı ise % 40 dır. Trasın kimyasal bileşiminde bulunan SiO + Al O + Fe O 2 2 3 2 3 toplamı % 74 ile 84 arasında, MgO % 0,27 ile 0,76, SO % 3 0,0 ile 0,30 arasında değişim göstermektedir. Bu değerler standart değerlere çok uygundur. Yapılan araştırma ile; Dereboğazı trasının geniş yayılımı, rezervi ve tüm diğer özellikleri ile ekonomikliği çimento katkı maddesi olarak kullanıma çok uygun olduğunu göstermiştir.