Döşemealtı (Antalya), Ermenek (Karaman), Bucak (Burdur) ve çevresindeki traverten kayaçlarında ayrışma ve ayrışmanın kayaçların mühendislik özelliklerine etkileri

Abstract

Özellikle estetik görünümü nedeniyle, tufa ve travertenin yüzey kaplama malzemesi olarak kullanımı büyük ölçüde artmış ve daha fazla tercih edilir hale gelmiştir. Bununla birlikte, tufa ve traverten gibi boşluklu kayaçlarda karşılaşılan sorunların başında "ayrışma" gelmekte ve ayrışmanın bu tip kayaçların yapı malzemesi (kaplama, dolgu yada riprap gibi) olarak kullanılmasına etkisi de önem kazanmaktadır. Bu çalışmada; atmosfer koşullarına ve kıyı bölgelerinde tuzlu ortama maruz kalan bu kayaçlardaki ayrışmanın, kayaçların mühendislik davranışına etkileri laboratuar deneyleri ile araştırılmıştır. Döşemealtı (Antalya), Ermenek (Karaman) ve Bucak (Burdur)'dan olmak üzere üç farklı lokasyondan alınan kaya bloklarından karot numuneler hazırlanmıştır. Numunelerin birim hacim ağırlığı, porozitesi, ağırlıkça ve hacimce su emme oranları, tek eksenli basınç dayanımları, suda dağılmaya karşı duraylılığı ve P dalgası hızları belirlenmiştir. Sonrasında, NaCl, Na2SO4 ve MgSO4 tuzlarında bekletildikten sonra aynı parametreler tekrar belirlenmiştir. Parametrelerin karşılaştırılması sonucunda; gerek atmosfer koşullarının gerek tuzlu ortamın tufa ve travertenlerin mühendislik özellikleri üzerinde olumsuz etkiye neden olduğu görülmüştür.