Okul öncesi çağı çocuklarına dönük hazırlanmış dürüstlük konulu öykülerin içerik analizi

Abstract

Bu çalışmanın amacı okul öncesi çağı çocuklarına dönük olarak hazırlanmış, dürüstlük konulu, Türk ya da yabancı yazarlar tarafından yazılmış Türkçe olarak basılmış öykülerde dürüstlük konusunun nasıl işlendiğini ortaya koymaktır. Araştırma temel nitel araştırma yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Doküman analizi kapsamında toplanan verilerin analizi için içerik analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu; Türkçe olarak 2004 - 2015 yılları arasında basılmış yazarı Türk ya da yabancı olan, okul öncesi çağı çocuklara dönük dürüstlük konulu 21 resimli çocuk kitabı, dört İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından çevrimiçi olarak yayımlanmış Değerler Eğitimi Kılavuzlarında yer alan dürüstlük konulu 9 öykü ve Değerler Eğitimi Merkezince çevrimiçi yayımlanmış olan okul öncesi çağı çocuklarına dönük dürüstlük konulu 1 öykü ile oluşturulmuştur. Nitel araştırma yaklaşımı ile desenlenen araştırmada, nitel içerik analizden sonra nicel içerik analizine de başvurulmuştur. Nitel içerik analizi için QSR NVivo 11 adlı yazılımdan yararlanılmıştır. Gerçekleştirilen nitel içerik analizi bulgularına göre, dürüst olmayan davranış örneklerine dürüst davranış örneklerinden daha fazla rastlanmıştır. Metinler içerisinde dürüstlüğün faydası ile dürüst olmamanın zararına birbirine çok yakın sayılarda rastlanmıştır. Dürüst davranmamanın sebep olduğu olumsuz duygulara, dürüstlüğün sebep olduğu olumlu duygulardan daha fazla rastlanmıştır. Öykülerin nicel içerik analizi yoluyla incelenmesiyle tüm metinlerde en sık tekrar eden kelimelerin sayılarına ulaşılmıştır. En az beş harften oluşan sözcükler içerisinde çalışma grubunda en sık tekrar eden kelimenin "yalan" kelimesi olduğu görülmüştür. Bulgular genel olarak değerlendirildiğinde çalışma grubundaki metinlerin çoğunun "dürüstlük ve olumlu sonuçlarından" çok "dürüst olmama ve olumsuz sonuçlarına" vurgu yaptığı sonucuna ulaşılmıştır.