Rhodiapolis hatalı üretim seramiklerinin deneysel arkeoloji yöntemiyle incelenmesi ve uygulanması

Abstract

2006-2012 yılları arasında devam eden Rhodiapolis kazılarında çeşitli dönemlere ait çok sayıda seramik buluntu ve üretim atığı ele geçmiştir. Söz konusu buluntuların bol miktarda olması Rhodiapolis antik kentinin önemli bir seramik üretim merkezi olabileceği kanaatini güçlendirmektedir. Bu çalışmada, Rhodiapolis yerel seramik üretimi buluntuları ışığında deneysel arkeoloji yöntemi ile incelenmesi amaçlanmaktadır. Elde edilen seramik buluntuların formlarının tipolojik ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi, yerel killer kullanılarak bu formların yeniden üretiminin gerçekleştirilmesi, ayrıca bu yeni üretimlerin Roma dönemine uygun bir fırın yapısında pişirilerek değerlendirilmesi bu çalışmayı önemli kılmaktadır. Bu çalışmada incelenen günlük kullanım seramikleri arasında çok sayıda farklı formlar yer almaktadır. Bu seramikler içerisinden çanak, tabak, kaseler, tencereler, güveçler, güveç altlıkları, kapaklar, amphoralar, damgalar ve kiremitlere ait örnekler seçilmiştir. Seçilen örneklerin tipolojik ve morfolojik sınıflandırılması yapılmış ve katalog oluşturulmuştur. Katalog içerisine dahil edilemeyecek şekillendirme ve pişirime dair önemli ipuçları sunan örnekler de incelenmiştir. Seramik üretiminin en önemli aşamalarından olan "pişirim" için, Roma dönemi planına uygun fırın inşa edilmiştir. Fırın inşasında, Anadolu Çömlekçiliği konusunda araştırma yapmış seramik sanatçılarının görüşleri ve antik dönem fırın yapısı dikkate alınmıştır. Fırın temel olarak; ateşleme koridoru, yanma odası, ızgara, fırın içi destek, pişirme odası, kubbe ve baca deliğinden oluşmaktadır. Bu çalışmada, Rhodiapolis yerleşkesine yakın dört ayrı bölgeden kil örnekleri alınmış ve yerel üretim seramikleri tekrar üretilmiştir. Hem seramik buluntular hem de dört farklı kilden üretilen örnekler üzerinde karakterizasyon analizleri yapılmış ve elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir.