Reklam içeriğinin satın alma niyetine etkisi : Tutumun ve çevresel endişenin rolü

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, reklam içeriklerinin, tüketici tutumlarını (satın almaya yönelik tutum, reklama yönelik tutum, markaya yönelik tutum) ve niyetlerini etkileme düzeylerini ve bu etkilerin farklı çevresel endişe düzeylerinde nasıl oluştuğunu tespit etmektir. Bu araştırmada manipüle edilmiş reklamlar kullanılmış ve tüketicilerin ürüne yönelik, reklama yönelik ve markaya yönelik tutumları ile ürünü satın alma niyetleri, çevre hakkındaki endişe düzeyleri bağlamında değerlendirilmiştir. Araştırma için, standart ve yeşil özellikli olmak üzere iki adet farklı içerikte reklam tasarlanmıştır. Araştırma üç uygulamayı içeren iki farklı ürün kategorisinde (otomobil ve su) gerçekleştirilmiştir. İlk olarak, reklam içeriklerinin tüketicilerin tutumlarına ve niyetlerine olan etkisi incelenmiştir. Tüketici tutumlarının, reklam içerikleri ve satın alma niyeti arasında aracı olduğu tespit edilmiştir. Ardından bu etkinin, tüketicilerin çevre hakkındaki endişe düzeylerine göre farklılaşma dereceleri analiz edilmiştir. Katılımcılar, çevre hakkındaki endişe düzeyleri yüksek veya düşük olmasına göre gruplandırılmış ve sonuçlar iki deney kapsamında değerlendirilmiştir. Bu tez çalışması, tüketicilerin tutumlarının, reklam etkileri ve satın alma niyetleri arasında aracı olduğunu göstermektedir. Ayrıca otomobil deneyinde bu etkinin, tüketicilerin çevre hakkında endişe düzeylerine göre farklılaştığı görülmektedir. Dolayısıyla çevresel endişenin bu ilişkiler içerisindeki düzenleyici rolü tespit edilmiştir. Bu bağlamda, çevresel endişesi yüksek katılımcılar yeşil reklama maruz kaldıklarında daha pozitif tutum oluşturmakta, buna bağlı olarak satın alma niyeti artmaktadır. Su deneyinde, düzenleyici bir etkinin varlığına dair yeterli bulguya rastlanmamıştır. Yüksek endişe düzeyine sahip katılımcılarla yapılan reklam etkililiği araştırmasında, reklam içeriklerinin, reklama yönelik tutumu, reklama yönelik tutumun da markaya yönelik tutumu etkilemesi yoluyla satın alma niyetlerini desteklediği bulunmuştur. Araştırma, tüketici davranışı çalışmalarında yaygın bir kullanım oranına sahip olan Planlı Davranış Teorisi kapsamında, yeşil tüketici profilini belirlerken önemli faktörlerden olan çevresel endişe kavramının kullanıldığı ve bu etkilerin reklamlar üzerinden deneysel tasarım yöntemi ile analiz edildiği bir çalışma olması açısından önemlidir.