Bazı kavun (Cucumis melo L.) genotiplerinin morfolojik ve moleküler karakterizasyonu, haploid bitki eldesi ve heterotik grup oluşturulması

Abstract

Bu çalışma kapsamında, Kuzey Agripark Firmasına ait seralarda yetiştirilen ve ıslah materyali olarak kullanılan 17 genotipe ait 319 kavun bitkisi kullanılmıştır. Bu genotiplerin 13 ayrı morfolojik karakter açısından gözlemi yapılmıştır. Morfolojik çalışmalar sonucu elde edilen verilerin istatistiksel analizleri, Temel Bileşenler Analizi (TBA) ve Kümeleme (Cluster) Analiz Yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Analizlerde SAS v 9.3 ve Minitab 17.0 bilgisayar paket programları kullanılmıştır. Genotiplerin TBA ve kümeleme analizi ile sınıflandırılması sonucunda donör bitkilere ait 4 farklı grup elde edilmiştir. On yedi genotipe ait bitkilerden elde edilen 76 tane double haploid bitkinin ise 6 morfolojik karakter için gözlemi yapılmış ve elde edilen verilerin istatistiksel analizleri, Temel Bileşenler Analizi (TBA) ve Kümeleme (Cluster) Analiz Yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Bu analizlerin sonucunda double haploid bitkilere ait 4 farklı grup belirlenmiştir. Moleküler karakterizasyon çalışmalarında 47 adet SSR primeri tüm genotiplerde taranmış ve polimorfik olan 7 adet SSR primeri çalışmada kullanılmıştır. SSR analizleri sonucu elde edilen veriler için binom veri matriksi oluşturulmuştur. SAS v 9.3 ve Minitab 17.0 bilgisayar paket programları kullanılarak Çok Değişkenli Kümeleme Analizi ve Temel Bileşenler Analizi verilerin analizi için kullanılmıştır. Bu analizlerin sonucunda 17 genotipe ait bitkilerin moleküler olarak gruplandırılmasında 5 farklı grup, 76 tane double haploid bitkinin moleküler gruplandırılmasında ise yine 5 farklı grup oluşmuştur. Ayrıca 76 adet double haploid kavun bitkisinin önemli bir fungal hastalık olan Fusarium oxysporum f. sp. melonis'in 0,1 ve 2 ırkları için moleküler testlemesi SCAR ve CAPS markırları kullanılarak yapılmıştır. 33 tane bitkinin her üç ırka da dayanıklı olduğu bulunmuştur.