Antalya florasında bulunan Anadolu Adaçayı (Salvia fruticosa Mill.) populasyonlarında seleksiyon ıslahı ile üstün özelliklere sahip genotiplerin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, Antalya ilinin farklı lokasyonlarında yayılış gösteren Anadolu adaçayı (Salvia fruticosa Mill.) türünde, seleksiyon ıslahı ile agronomik ve kalite özellikleri yüksek çeşit elde edilmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada, Antalya florasının 15 farklı popülasyonundan klonal olarak alınan SalviafruticosaMill. türüne ait tek bitkiler, çalışmanın materyalini oluşturmuştur. Çalışmada, vejetatif üreyen bitki türünde klon seleksiyonu ıslah yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada bitki boyu (cm), dal sayısı (adet), yeşil herba verimi (kg/da), kuru herba verimi (kg/da), yeşil yaprak verimi (kg/da), kuru yaprak verimi (kg/da), uçucu yağ oranı (%), uçucu yağ bileşenleri (%), rosmarinik asit miktarı saptanmıştır. Populasyon ortalamaları bakımından A-klonları, yeşil herba verimi 1303.59-3098.33 kg/da arasında ve kuru herba verimi ise 748.34-1135.15 kg/da arasında değişim göstermiştir. B-klonları ise yeşil herba verimi 3728.00-1115.20 kg/da arasında iken kuru herba verimi 1357.933-555.03 kg/da olarak gerçekleşmiştir. A-klonları populasyon ortalamalarında yeşil ve kuru yaprak verimleri sırasıyla 740.06-1603.21, 341.26-534.36 kg/da arasında değişim göstermiştir. B-klonlarında ise en yüksek yeşil yaprak 2050.40 kg/da olarak tespit edilirken en yüksek kuru yaprak verimi 605.867 kg/da olarak belirlenmiştir. Uçucu yağlardaki ana bileşenlerin 1.8-cineole, kafur ve karyofillen olduğu saptanmıştır. Uçucu yağlardaki 1.8-cineole oranı %34.51-73.49 arasında, rosmarinik asit miktarı ise 2.68-8.89 mg/g arasında değişiklik göstermiştir. Çalışmamızda değerlendirilen klonal hatlar arasında varyasyonun geniş olduğu, morfolajik özellikler, verim ve kalite bakımından kullanım alanlarına göre öne çıkan klonal hatların olduğu belirlenmiştir.