Devlet ve insan hakları bağlamında kendi kaderini tayin hakkı

Abstract

Kamu Hukuku, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler teori ve uygulamalarında önemli bir yer edinmiş olan kendi kaderini tayin hakkı, belirsiz ve çetrefilli bir yapıdadır. Bu çalışmada, konuya ilişkin yerli ve yabancı yazındaki farklı görüşler hukuki bir perspektifin süzgecinden geçirilip bilimsel ve insani gerçekler göz önünde tutularak, bu sorunlu yapısının analitik bir çerçevede açıklanmasına gayret edilmiştir. Kendi kaderini tayin hakkı konusu, belirlenen tüm yönleriyle ele alınıp olumlu ve olumsuz yanları ile ortaya konmuş, bu bilgi ve yorumlar eşliğinde okuyucunun takdirine sunulmuştur. "Devlet ve İnsan Hakları Bağlamında Kendi Kaderini Tayin Hakkı" isimli bu çalışma, üç bölümden oluşmaktadır. Birinci ve ikinci bölümler, çalışma ve konunun temelini oluşturmakta, üçüncü bölüm ise, bu temel üzerinde yükselerek çalışmayı özgün hale getirmeyi amaçlamaktadır. "Kendi Kaderini Tayin Kavramı ve Tarihçesi" başlığını taşıyan birinci bölümde, kendi kaderini tayin kavramının anlamı tüm boyutlarıyla ele alınmakta, tarihçesine kronolojik sıra ve skala gözetilerek yer verilmektedir. İkinci bölüm, "Kendi Kaderini Tayin Hakkının Hukuki Kapsamı ve Türleri"ni bu başlık altında incelemekte olup; kendi kaderini tayin hakkının gelişim, dönüşüm ve uygulanmasını sağlayan uluslararası belgeler ile hakkın türleri olan "içsel kendi kaderini tayin hakkı", "dışsal kendi kaderini tayin hakkı" ve "ekonomik kendi kaderini tayin hakkı" üzerinde durmaktadır. Çalışmanın karakteristik kısmını oluşturan "Kendi Kaderini Tayin Hakkının Devlet ve İnsan Hakları Işığında İncelenmesi" başlıklı bölümü, üçüncü ve son bölümdür. Bu bölümde, kendi kaderini tayin hakkının "devlet" ile olan ilişkisi, diğer uluslararası hak ve ilkelere de değinilerek araştırılmaktadır. Ek olarak, üçüncü kuşak insan hakları listesinde yer alan kendi kaderini tayin hakkının, İnsan Hakları Hukuku içindeki yeri ve insan hakları ideali bağlamında önemi ortaya konmaktadır.