Yönetim düşüncesinin gelişimi çerçevesinde Türkiye’de Büyükşehir Belediye sistemi

Abstract

"Yönetim" kavramı, insanların bir arada yaşamaya başlamalarından itibaren varlığını toplum içerisinde gösteren bir olgudur. Çoğu kaynakta Antik Yunan'dan itibaren ele alınıyor olsa da, uygulamada Antik Yunan'a öncüllük eden örnekler de söz konusudur. Bu bağlamda, ihtiyaçlara ve toplumun yapısına bağlı olarak yıllar içerisinde hem farklı görüşlerle hem de farklı uygulamalarla beslenerek günümüzdeki halini almıştır. Zaman içerisinde sınırların genişlemesi ile merkezi devletlerin hizmet sunumunda yetersiz kalışı, yerel yönetimlerin tarih sahnesine çıkmasına yol açmıştır. Hizmetin daha yakın birimler tarafından yerine getirilmesinin etkinlik ve verimlilik açısından daha olumlu olacağı düşüncesi ile merkezi devletler çoğu ülkede küçültülmüş, yerel yönetimlerin hizmet alanları genişletilmiştir. Ülkemizde de Osmanlı Devleti'nde özellikle Tanzimat ile başlatılan yerelleşme hareketleri, Cumhuriyet sonrasında da devam ettirilmiştir. Yerel yönetimler adına ülkemizde yapılan son çalışma 2014 tarihinde "On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi Ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" adıyla yürürlüğe giren 6360 sayılı kanundur. Kanun, ülkemizdeki yerel yönetimler bazında köklü değişiklikleri bünyesinde barındırmaktadır. Çalışmada yönetim biliminin ve kamu yönetiminin siyasal düşünceler ve tarihsel uygulamalar açısından geçirdiği süreçler ele alınmıştır. Daha sonra yerel yönetimler, hem dünyada hem de ülkemizde tarihsel çerçeve içerisinde incelenmiş, büyükşehir belediyelerine de çalışma içerisinde ayrı olarak yer verilmiştir. Çalışmanın son kısmında ise bu kez 6360 sayılı Kanun, yönetim biliminin geçirdiği tarihsel aşamalar göz önüne alınarak yorumlanmıştır.