Mekki surelerin eğitim üslubu ve ilk dönemde insanlar üzerindeki etkisi

Abstract

Eğitim zaman ve sabır isteyen bir çabalar bütünüdür. Her çeşit eğitimde bu iki unsuru ‎görmek mümkündür. Zira insan yetiştirmek en zor işlerden biridir. Eğitimin dinamik yapısı ‎sebebiyle gelişen zaman ve mekân göz önünde bulundurulmalı; muhatapların sosyo-kültürel, ‎zekâ ve yaş gibi farklılıkları gözetilerek yeni metotlar geliştirilmelidir. ‎ Bu çalışmada Mekkî sureler ve ayetlerde bulunan üslup ve eğitim metotları ele alınmıştır. ‎Çünkü bu surelerde yeni bir toplum anlayışının temelleri atılmaktadır. Bir bakıma sıfırdan bir ‎inanç ve ahlak sistemi oluşturularak sağlıklı bireyler meydan getirmek hedeflenmiştir. Bu ise ‎evrensel bir din olan İslam'ın muhataplarını, bütün insanlara hitap eden bir üslupla eğitmesiyle ‎mümkün olmuştur. Çünkü Kur'ân'ın ilk muhatabı olan toplumun insanlığa örnek bir toplum ‎olması hedeflenmiştir. ‎ Kur'ân, muhataplarını eğitirken tekrar, te'kid, mecaz, gibi edebi üslup çeşitlerini de ‎kullanmıştır. Bu üslupları kullanmasındaki en önemli sebep vermiş olduğu bilgilerin akıllarda ‎kalıcı ve anlaşılır olmasıdır. Nitekim Mekke halkının da kullanmış olduğu bu edebi unsurlar, ‎birçok kişinin dikkatini çekmiş ve müslüman olmasına yardımcı olmuştur.‎ Evrensel eğitim anlayışının Kur'ân'daki tezahürlerinin ortaya çıkmasındaki en önemli ‎araçlardan birinin de dilin kullanış şekli olduğu herkes tarafından kabul edilmektedir. Çünkü ‎Kur'ân, indiği dönemde dili kullanış şekliyle ve lafızlarıyla Arap diline mükemmel şekilde ‎hâkim olan muarızlarını bile etkilemiştir. Mekke döneminden sonra gelen Medenî sureler de, ‎bulunduğu zaman ve şartlara bağlı olarak genel manada aynı üslubu takip etmiştir. Bu sebeple ‎çalışmamızın bazı yerlerinde konu bütünlüğünü sağlamak amacıyla Medenî ayetlere de yer ‎vermeyi uygun gördük