Tarım işletmelerinin ve arazilerinin miras yoluyla intikali

Abstract

Tez, "Tarım İşletmelerinin ve Arazilerinin Miras Yoluyla İntikali" başlığını taşımaktadır. Tezde, tarım işletmelerinin ve arazilerinin tereke konusu olmaları halinde, mirasçılar arasında ne şekilde paylaşılacağı incelenmiştir. Tezin, Giriş bölümünde Konunun Takdimi, Önemi ve Sınırlandırılması üzerinde durulmuştur. Bu noktada, özellikle gerçek kişi mülkiyetinde bulunan tereke konusu tarım arazilerinin ve işletmelerinin tez kapsamında olduğu belirtilmiştir. Birinci bölümde, tarım işletmesi ve arazisi kavramına yer verilmiştir. Tarım işletmesi, yaptığı faaliyet ve üretim faktörleri açısından değerlendirilmiştir. Üretim faktörleri içerisinde, tarım arazisi kavramına özellikle yer verilmiştir. Dolayısıyla, birinci bölümde hem tarım işletmesine hem de tarım arazisine yer verilmiştir. Ancak, tarım işletmesinin, araziyi de kapsayan üst nitelikte bir ekonomik birim olduğu da unutulmamalıdır. Bu bölümde, ayrıca tarım işletmesinin sınıflandırılmasına da yer verilmiş olup, özellikle büyüklük bakımından sınıflandırmada tarım arazileri bakımından da inceleme yapılmıştır. Daha sonra, tarım işletmelerinin ticaret hukuku anlamında ticarî işletme vasfını taşıyıp taşımadığı üzerinde durulmuş. Bu durumun, miras yoluyla intikali etkileyip etkilemeyeceği incelenmiştir. Son olarak, tarım işletmesini idame ettirmenin veya tarım arazisinden gelir elde etmenin, işleten kişi bakımından hüküm ve sonuçları irdelenmiştir. İkinci bölümde, 15.05.2014 tarihinden öncesi için geçerli olan ve tereke konusu tarım işletmelerine uygulanması gereken, Türk Medeni Kanun'unun özgüleme hükümleri incelenmiştir. Özgüleme ifadesinin ne anlama geldiğine ve müessesenin hukukî niteliği açıklanmıştır. Bu noktada, özgülemenin paylaşma hükmünde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ardından özgülemenin uygulanabilmesi için gerekli şartlar ve özgülemenin nasıl uygulanacağı açıklanmıştır. Son olarak ise, özgülemenin hüküm ve sonuçlarına yer verilerek, mirasçılar arası ilişkiler hukukî olarak incelenmiştir. Üçüncü bölümde, 15.05.2014 tarihinden sonrası için yürürlüğe konulan ve tereke konusu tarım arazileri bakımından geçerli olan mülkiyetin devri sistemi incelenmiştir. Bu bölümde de ikinci bölüm ile aynı sistem esas alınmış ve mümkün oldukça karşılaştırmalara yer verilmiştir. Bununla birlikte, mülkiyet devri sistemi bakımından tarım arazileri merkeze alınmıştır. Ayrıca, mülkiyet devri sistemi, özgülemenin aksine emredici nitelikte hükümler içermektedir. Dolayısıyla, mülkiyet devri sistemi de kendi içerisinde değerlendirilmiş ve hukukî niteliği, şartları, devrin gerçekleştirilmesi incelenmiştir. Ardından, devrin hüküm ve sonuçlarına yer verilerek incelemelerde bulunulmuştur. Tezin sonuç kısmında, çalışma esnasında varılan sonuçlara topluca yer verilmiştir