Farklı kuvvet antrenmanlarının kas kuvveti ve hipertrofisi üzerine etkileri

Abstract

Bu araştırmanın amacı 12 haftalık farklı tempolardaki (300s-1, 1800s-1) eksantrik, konsantrik ve kombine(eksantrik-konsantrik) kuvvet antrenmanlarının kas kuvveti, hipertrofi ve kas hasarı üzerine etkilerini incelemektir. Araştırmaya katılan yaşları 18-24 yıl aralığında olan 42 gönüllü tabakalı randomizasyonla kuvvet ortalamalarına göre 6 gruba ayrılmıştır; Yavaş Konsantrik (YK; n=7), Yavaş Eksantrik (YE; n=7), Hızlı Konsantrik (HK; n=7), Hızlı Eksantrik (HE; n=7, 1 denek araştırmayı tamamlayamamıştır), Konsantrik-Eksantrik (KE; n=7) ve Kontrol grubu(KO; n=7). Antrenman grupları 12 haftalık antrenman periyodu süresince haftada 3 gün bitkinliğe varan bacak ekstansiyonu uygulaşmıştır. Antrenman periyodu öncesinde ve sonrasında deneklerin Quadriceps Femoris (QF) kas hacimleri MRI yöntemi ile, izokinetik kuvvetleri (600s-1, 1800s-1) Cybex cihazı ile ölçülmüştür. Bunun yanında kas hasarı belirteçleri olan kreatin kinaz (CK), aspartat aminotransferans (AST), alanin aminotransferaz (ALT) ve miyoglobin (MYB) enzim aktivitelerinin ve hematolojik değerlerin incelenmesi için deneklerden antrenmandan hemen önce, hemen sonra, 24 ve 48 saat sonra kan örnekleri alınmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizi için SPSS 21.0 paket programı kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre tüm antrenman gruplarının kuvvet değerlerinde (600 sn-1ve 1800 sn-1 izokinetik kuvvet, 1RM ) istatistiksel olarak anlamlı artışlar tespit edilmiştir (p<0,05). 12 haftalık en fazla 1RM artışı % 41,45 ile KE grubunda gözlemlenmiştir(p<0,01). KE grubunu takiben YE grubunun 1RM değerleri %36,46 (p<0,01), HK grubunu değerleri %34,31 (p<0,01), HE grubunun değerleri %28,49 (p<0,05) ve YK grubunun % 25,25 (p<0,01) artmıştır. Bununla birlikte kontrol grubunun 1RM değeri % 0,59 azalmıştır(p0,05). En fazla izokinetik kuvvet artışı KE grubunda görülmüştür (600 sn-1 ve 1800 sn-1 için sırasıyla %32,48; p<0,001 ve %20,08; p<0,01). Antrenman periyodu sonrasında QF kas hacmi artışları sırasıyla; YE grubunda 209 cm3 (%10,06; p<0,05), HK grubunda 167 cm3 (%7,99; p<0,05 ), KE grubunda 153 cm3'lük(% 6,81; p<0,05), YK grubunda 133 cm3 (% 6,14; p<0,05), HE grubunda 94 cm3 (% 4,42; p>0,05) ve KO grubunda 74 cm3 (%3,76, p>0,05) olarak tespit edilmiştir. Araştırmamızdan elde edilen bulgulara göre tüm kuvvet antrenman protokolleri sonrasında kas hasarı oluşmuştur. Grupların kas hasarı belirteçlerindeki artışlar dikkate alındığında en fazla kas hasarı YE grubunda görülmüştür. Sonuç olarak tüm kuvvet testlerinde en fazla kuvvet gelişimi KE grubunda görülmüş olmasına rağmen antrenman grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunamamıştır(p>0,05). Ayrıca tüm kuvvet antrenman protokolleri kas kuvvetini anlamlı ölçüde arttırmıştır(p>0,05). En fazla kas hasarı ve hipertrofi yavaş hızda yapılan eksantrik antrenmanlar sonrası oluşmuştur. Bu fark diğer antrenman gruplarıyla kıyaslandığında istatistiksel olarak anlamlı olmasa da yavaş eksantrik çalışmaların kas hacmi artışında etkili bir yöntem olduğu söylenebilir.