Ortaöğretimde bazı seçmeli dini derslere ilişkin öğrenci öğretmen ve yönetici görüşlerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Antalya il merkezindeki liselerde 2012-2013 öğretim yılı itibariyle okullarda ilk olarak okutulmaya başlanan Hz. Muhammed'in Hayatı, Kur'an-ı Kerim ve Temel Dini Bilgiler seçmeli derslerine dair öğrenci, öğretmen ve yönetici görüşlerini belirlemektir. Bu araştırma, derslerin ihtiyaçlarına, derslerde yaşanan sorunlara ilgililerin dikkatini çekmesi ve alana öncülük etmesi bakımından alanyazında önemli bir boşluğu doldurabilir. Bu araştırma, durum (örnek olay) çalışması yöntemiyle yürütülen bütüncül Çoklu Durum Desenli, nitel bir çalışmadır. Veri toplama teknikleri olarak bireysel görüşme, doküman analizinden yararlanılmıştır. Veri çözümleme işlemleri, NVivo10.0 yazılım programı kullanılarak yapılmıştır. Çalışma grubu, gönüllük esasına göre kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemine göre seçilmiştir. Çalışma grubunu, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığına bağlı iki ortaöğretim okulunda görev yapan yedi yönetici, yedi öğretmen ve on iki öğrenci oluşturmaktadır. Bulgular, çalışma grubunu oluşturan yönetici, öğretmen ve öğrencilerin, Hz. Muhammed'in Hayatı, Kur'an-ı Kerim ve Temel Dini Bilgiler seçmeli derslerinin öğrenci davranışları üzerinde olumlu etkilerinin olduğu görüşünü yansıtmaktadır. Araştırma sonucunda, yönetici, öğretmen ve öğrencilerin Hz. Muhammed'in Hayatı, Kur'an-ı Kerim ve Temel Dini Bilgiler seçmeli derslerine dair bakış açıları ortaya konmuş. Araştırmanın en önemli bulgusu, Öğrenciler, en çok "eksik bilgileri tamamlamak" için bu dersleri seçmeleri olmuştur. Bunun ardından büyük bir yüzdeyle "ortalamayı yükseltme" seçim nedeni olarak ifade etmektedir. Bu derslerin davranışlar üzerindeki etkileri "sabırlı", "saygılı", "çevreye duyarlı", "adaletli, dürüst", "şükretme", "samimi ibadet", "alçakgönüllü, hoş görülü", "sevap ve günahlara duyarlı", "namaza başlama", "argo konuşmayı bırakma" ve "kul hakkına dikkat etme" olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bir diğer önemli bulgu ise; öğretmenlerin Hz. Muhammed'in Hayatı, Kur'an-ı Kerim ve Temel Dini Bilgiler seçmeli derslerinde karşılaştığı sorunlar "sınıf mevcudunun fazlalığı", "ders sürelerinin azlığı", "derse isteksizlik", "uygulama için mescit", "ders seçiminde sürekliliğin olmayışı", "dersin itibarsızlaştırmaya çalışılması", "derslerin hazırlıksız, aniden getirilmesi" ve "içerik, doküman eksikliği" olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.