Abstract:
Bu araştırmanın amacı kelime öğrenme stratejilerinin kullanımının ve öğretiminin önemine ve uygulanmasına ilişkin öğrenci ve öğretmen algılarını saptamak ve karşılaştırmaktır. Öğrenci ve öğretmen algılarının araştırma kapsamına birlikte alınmasının nedeni, kelime öğrenme ve öğretme sürecindeki durumun bütününe ulaşmaktır. Betimsel nitelikli araştırmanın çalışma grubunu Antalya'da 10 farklı Anadolu lisesinde öğrenimlerini sürdüren 548 dokuzuncu sınıf öğrencisi ile bu okullarda görev yapan 56 İngilizce öğretmeni oluşturmuştur. Verilerin toplanması için öğrenci ve öğretmen anketleri ve görüşme formları kullanılmıştır. Birleşik karma yöntem deseninin kullanıldığı araştırmada katılımcı öğrencilere ve öğretmenlere uygulanan anketlerle nicel veri ve yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla katılımcılar arasından seçilen 20 öğrenciden ve 10 öğretmenden nitel veri toplanmıştır. Elde edilen nicel veriler istatistik programıyla çözümlenirken nitel verilerin betimsel çözümlemesi yapılmıştır. Yapılan çözümlemeler sonucunda öğrenci ve öğretmenlerin kelime öğrenme stratejilerinin kullanımının ve öğretiminin önemi konusunda aynı düşüncede oldukları bulgulanmıştır. Öğrencilerin kelime öğrenme stratejilerinin kullanımına verdiği önem düzeyi ile öğretmenlerin bu stratejilerin öğretimine verdiği önem düzeyi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farkın olmadığı kabul edilmiştir. Ancak kelime öğrenme stratejilerinin ve strateji öğretiminin uygulanmasına ilişkin öğretmenler birçok farklı stratejiyi etkin biçimde öğrettiklerini ifade etmelerine karşın öğrencilerin kelime dağarcıklarını geliştirmek için stratejileri daha sınırlı bir oranda uyguladıkları sonucuna varılmıştır. Öğretmenlerin strateji öğretimini uygulama düzeylerinin bilişsel stratejiler dışında öğrencilerin stratejileri uygulama düzeylerinden anlamlı ölçüde yüksek olduğu bulgulanmıştır. Bunun yanında yüksek düzeyde önem verilen stratejilerin öğrenciler tarafından daha fazla kullanıldığı ve öğretmenler tarafından daha fazla öğretildiği belirlenmiştir. Elde edilen bu sonuçlara dayanarak araştırmada kelime öğrenme stratejileri ile bunların öğretimi uygulamalarına ilişkin öğrenci-öğretmen algıları arasındaki uyuşmazlığın nedenlerinin araştırılması ve strateji öğretiminin öğrencilerin uygulamalarına daha iyi yansıması için etkili çözüm yollarının bulunması önerilmiştir. Bu yolla daha sistemli strateji eğitimi çalışmalarının yapılabileceği belirtilmiştir.
