2-Boyutlu rezistivite yöntemi kullanarak karstik aktivite belirlenmesi

Abstract

Aşınmaya karşı direnç gösteremeyen ve kolay eriyebilen kayalardan oluşan bölgeler karstik araziler olarak tanımlanmakta ve yüzey çöküntüleri veya kayaçların içerdikleri küçük ya da büyük ölçekli erime boşlukları ile karakterize edilmektedirler. Bu boşlukların oluşumu ve genişlemesi, yapılaşma ve altyapı çalışmaları açısından büyük tehlike oluşturmakta, bu sebeple, karstik boşlukların yerlerinin ve boyutlarının belirlenmesinin ülkemiz açısından önemli bir konu olduğu düşünülmektedir. Jeofiziksel çalışmalar, günümüzde jeolojik yapıların sınırlarını belirlemede büyük kolaylık sağlamaktadırlar. Yüzey jeofiziği yöntemleri yakın yüzey profilini ve zemin özelliklerini belirlemek için başarıyla uygulanabilmektedir. Yeraltı yakın yüzey profilini belirlemek için uygun olan ve yaygın olarak kullanılan tekniklerden en önemlisi elektrik özdirenç yöntemidir. Elektrik özdirenç yöntemi ile yakın yüzey profilleri kolaylıkla elde edilebilmekte, çatlaklı, boşluklu bölgeler ve bozunmuş bölgeler kolaylıkla tespit edilebilmektedir. Bu tez kapsamında Akdeniz Üniversitesi kampüs alanında ve Antalya'nın Kepez ilçesinde yer alan Masa Dağı bölgesinde uygulanan 2-boyutlu elektrik özdirenç ölçümleri ile zeminlerin yakın yüzey profilleri belirlenmiştir. Akdeniz Üniversitesi kampüs alanı örtülü bir yüzeye sahip olduğundan burada yapılan ölçümler, sismik yöntemler ve düşey elektrik sondajı verileri ile karşılaştırılmıştır. Bölgede beş farklı noktada ölçüm gerçekleştirilmiştir. Masa Dağı bölgesi ise topoğrafik enine kesiti açık olarak görülen bir alan olduğundan bölgede yapılan ölçümler sadece düşey elektrik sondajı verileri ile karşılaştırılmış, aynı zamanda elektrik özdirenç kesitleri arazi görünümü ile çakıştırılabilmiştir. Masa Dağı bölgesinde iki bölgede ölçüm gerçekleştirilmiş ve elde edilen elektrik özdirenç değerleri ile yeraltı boşluğunun varlığı tespit edilebilmiştir.