Antalya kenti kene (Acari: Ixodida) türlerinin tespiti, mevsimsel ve bölgesel dağılımlarının belirlenmesi

Abstract

Keneler soğuk ve sıcakkanlı omurgalıların ektoparaziti olan önemli bir canlı grubudur. Kenelerin birçok türü, Lyme hastalığı, Q Ateşi ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi gibi pek çok hastalığın vektörü olarak bilinmektedir. Bu tez çalışması, Antalya Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde 3 yıllık bir zaman aralığında, kene türlerinin kompozisyonlarını, mevsimsel bolluklarını ve bölgesel dağılımlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Örneklemeler Mayıs 2010?dan Mayıs 2013?e kadar yapılmıştır. Kenelerin serbest yaşam evreleri bayraklama yöntemi, kan emen bireyleri ise evcil ve yabani hayvanlar üzerinden veya çevrelerinden pens ile toplanmıştır. Toplanan keneler % 70?lik etil alkolde saklanmış, sonrasında bir stereo mikroskop altında morfolojik özellikleri incelenerek tür teşhisleri anahtarlar kullanılarak yapılmıştır. Toplam 1393 adet kene toplanmış olup, bunların 1378 tanesi ergin, 15 tanesi ise genç evrelerden (1 larva ve 14 nimf) oluşmaktadır. Toplam sekiz kene türü Rhipicephalus turanicus, Rhipicephalus sanguineus, Hyalomma aegyptium, Argas persicus, Dermacentor niveus, Hyalomma marginatum, Rhipicephalus annulatus ve Haemaphysalis parva olarak tespit edilmiştir. Rhipicephalus turanicus ve R. sanguineus türleri şehirde en sık rastlanan türler olup, özellikle köpekler üzerinde görülmektedirler. Kara kaplumbağaları Hyalomma aegyptium? un ana konaklarıdır. Bu araştırmanın sonuçları Antalya kentinde kenelerin hayvan ve insanlar üzerinde ve çevresinde kontrol edilmeleri için uygun önlemlerin alınmasında katkıda bulunacaktır.