Döviz kuru beklentilerinin oluşumu ve rasyonalite analizi : Türkiye üzerine uygulama

Abstract

Bu çalışmada, günümüz iktisat yazınında hakim görüş olan ?Rasyonellik? varsayımı ve döviz kuru beklentilerinin nasıl oluşturulduğu TCMB Beklenti Anketi'nden elde edilen verilerle uygulamalı olarak test edilmektedir.Çalışmada 2001-2012 dönemine ait cari ay sonu ve 12 ay sonrası dolar kuru beklenti verileri kullanılmıştır. Öncelikle, beklentilerin rasyonel olup olmadığı yansızlık, etkinlik ve kısıtlı eşbütünleşim testleri ile araştırılmış, daha sonraki bölümde tahmincilerin beklentilerini oluştururken ekstrapolatif, adaptif ve regresif beklenti oluşum mekanizmalarından hangilerini kullandıkları incelenmiştir.Sonuçlar, cari ay sonuna ilişkin kur beklentilerinin, gerçekleşen değerlerin yansız bir tahmincisi olduğunu göstermektedir. Ancak sonuçlara göre ekonomik birimler tahminde bulunurken mevcut tüm bilgiyi kullanmamaktadırlar. Rasyonellik hipotezi 12 ay sonrası döviz kuru tahminleri için ise tümüyle reddedilmiştir. Ayrıca tahmincilerin kur beklentilerini oluştururken geçmiş dönem tahmin hatalarını göz önünde bulundurdukları ve dolar kurunda gerçekleşen beklenmedik bir hareketin, gelecek dönemde aynı yönlü bir hareket gerçekleşeceği beklentisi yarattığı görülmektedir.