Bölgesel rekabet edebilirlik ve Türkiye örneği

Abstract

Küreselleşmenin beraberinde getirdiği mal, hizmet ve sermaye hareketlerindeki serbestleşme ile bilgi, iletişim ve ulaştırma teknolojilerindeki gelişmeler, şiddeti giderek artan bir rekabet ortamı yaratmaktadır. Küresel piyasalarda var olabilmenin temel şartı olarak rekabet gücü elde edilmesi ve mevcut rekabet gücünün korunması gösterilmektedir. Bu süreç, kentsel/bölgesel kalkınma politikalarına yaklaşımı da değiştirmiştir. Ülkenin geri kalmış bölgeleri ile diğer bölgeleri arasındaki gelişmişlik farklarını azaltmayı hedefleyen geleneksel bölgesel politikalar yerini ülkenin tüm bölgelerini kapsayan, her bir bölgenin ihtiyaçları, üstünlükleri dikkate alınarak oluşturulan yeni bölgesel politikalara bırakmıştır. Gerçekleşen bu paradigma değişikliği ile kentlerin/bölgelerin rekabet edebilirliklerinin arttırılması temel hedef haline gelmiştir.Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de kentlerin ve bölgelerin rekabet seviyelerinin belirlenmesidir. Bölgesel rekabet edebilirlik kavramı çerçevesinde, temel bileşenler analizi tekniği kullanılarak, literatürde genel kabul gören 5 tane temel gösterge (ekonomik yapı, yenilikçilik kapasitesi, altyapı ve erişebilirlik, beşeri sermaye, sosyal sermaye) ve 30 tane rekabet belirleyici değişken ile İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması Düzey 2 ve Düzey 3 bazında rekabet edebilirlik endeksi hesaplanmıştır. Genel rekabet edebilirlik endeksi ve 6 temel gösterge için oluşturulan alt endeksler bazında Düzey 2 ve Düzey 3 bölgeleri hesaplanan endeks değerlerine göre sıralanmıştır.