META-ANALİZ : çok boyutlu öğrenci yaşam tatmini ölçeğinin (MSLSS) güvenilirlik genelleştirmesine ilişkin bir uygulama

Abstract

Yazın araştırmalarında birçok sistematik gözden geçirme tekniği kullanılmaktadır. Bu yöntemlerle elde edilen sonuçlardan daha kapsamlı ve nicel sonuçlara ulaşabilen meta-analiz yöntemi bir tür yazın araştırma ve değerlendirme tekniğidir. İstatistik yöntemlerinin olgunlaşması, araştırma konusuyla ilgili çalışmaların büyük bölümünün analize dahil edilebilmesi ve internet olanaklarının artması da meta-analiz tekniğinin güvenilirliğini büyük ölçüde artırmıştır.Bu tez çalışmasının amacı, meta-analiz hakkında ayrıntılı bilgi vermek, meta-analizden faydalanarak bir ölçümgüvenilirlik genellemesinin nasıl yapıldığını Huebner (1994) tarafından geliştirilen Çok Boyutlu Öğrenci Yaşam Tatmini Ölçeği (The Multidimensional Students' Life Satisfaction Scale- MSLSS) üzerinde uygulamalı olarak anlatmaktır. Araştırmada, yayınlanmış çalışmalardaki MSLSS skorlarının güvenilirliğini açıklamada Vacha-Haase (1998) tarafından tanımlanan güvenilirlik genelleştirmesi yaklaşımından faydalanılmıştır.Yapılan yazın taraması sonucunda ulaşılan ve MSLSS'yi kullanan 265 çalışma belirlenmiş ancak bu çalışmalardan, belirlenen dahil etme kriterleri doğrultusunda, sadece 14 adet çalışma araştırma kapsamına alınmıştır. Seçilen 14 adet çalışmadan toplam 23 farklı örneklem elde edilmiştir. Yayın havuzundan alınan gerekli veriler SPSS 19.0 programına girildikten sonra, tanımlayıcı istatistikler, Q Homojenlik testi, Fisher'in z-dönüşümü gibi istatistiksel hesaplamalar sonucunda MSLSS skorlarına ilişkin genel güvenilirlik değerleri ile %95 güven aralığı değerleri elde edilmiştir. Ayrıca güvenirlik genelleştirmesini etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla regresyon analizi yapılmıştır.MSLSS'yi oluşturan beş boyutun (benlik, aile, arkadaş, yaşam çevresi ve okul) skorlarının genel güvenilirlik katsayılarının ve bu katsayıların %95 güven aralığı değerlerinin yeterli düzeyde olduğu bulunmuştur. MSLSS'nin beş boyutu için oluşturulan hiyerarşik regresyon modellerinin hiçbirinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı dolayısıyla cinsiyet, yaş ortalaması, orijinallik kodu, örneklem büyüklüğü, yıl kodu, ülke kodu değişkenlerinin genel güvenilirlik katsayısını etkilemediği sonucuna varılmıştır.