İstatistiksel güç analizi : Sosyal Bilimler alanında bir uygulama

Abstract

Güç analizi, güvenirliği, geçerliliği yüksek bir araştırma planlamayı ve araştırma sonucunda alınacak kararların geçerliğini, güvenirliğini ve duyarlılığını garanti altına almayı sağlayan bir yöntemdir. İstatistiksel güç, araştırmada bir amacın denetlenmesi için kullanılan istatistiksel testler sonucunda varılan kararın ne kadar güvenilir, geçerli olduğunu olasılık olarak tahmin eden bir yaklaşımdır. Güç analizi, diğer istatistiksel yaklaşımlardan önemli ölçüde farklıdır. Birçok istatistiksel analiz mevcut veri ile analize başlamakta ve sonuçların yorumuna odaklanmaktadır. Hâlbuki güç analizi veri toplama öncesinde anlamlıdır ve hipotez ifade sürecinde önemlidir.Bu bağlamda tezin amacı;i.Sosyal bilim çalışmalarında güç analizinin ne olduğu konusunda farkındalık oluşturarak araştırmalara katkı sağlamak,ii.Bir sosyal bilim çalışmasında güç analizinin nasıl kullanılacağı konusunda araştırmacılara rehberlik etmektir.Bu çalışmada, 2005-2012 yılları arasında ?İnsan Kaynakları? alanında başarıyla tamamlanmış olan Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi'ne kayıtlı yüksek lisans ve doktora tezleri, istatistiksel güç seviyesi belirlemek amacıyla incelenmiştir. Çünkü ilgili yazında böyle bir güç analizi araştırmasına rastlanmamıştır ve bu çalışmanın yazındaki mevcut istatistiksel güç bilgisine önemli ölçüde katkı yapması beklenmektedir.Tezin yazın taraması bölümünde istatistiksel güç analizi konusunda ayrıntılı bilgi verilirken, uygulama bölümünde bir örnek üzerinde istatistiksel güç analizi sürecine yer verilmiştir. Cohen'in güç tablolarından ve G-Power 3.1.3 istatistiksel güç analizi programından yararlanılarak gerçekleştirilen istatistiksel güç analizi sonucunda araştırmaya dâhil edilen yüksek lisans ve doktora tezlerinin istatistiksel güçleri sırasıyla küçük, orta ve büyük seviyedeki etki büyüklükleri için 0.23, 0.72 ve 0.92 olarak bulunmuştur. Bu güç değerleri, büyük seviyedeki etki büyüklüğünü belirlemek dışında küçük ve orta seviyedeki etki büyüklüklerini belirleyebilmek için Cohen'in tavsiye ettiği %80 seviyesinin altındadır. Buna karşılık, uygulamada elde edilen güç değerleri, yazında mevcut olan istatistiksel güç analizi çalışmalarında elde edilen değerlerden nispeten daha yüksek çıkmıştır. Ayrıca uygulama kısmında, tezlerde uygulanan anlamlılık testlerinden elde edilen sonuçlar incelenmiş ve toplamda uygulanan 2970 adet anlamlılık testinden 1685'i (%56,73) anlamsız olarak, 1285'i (%43,27) de anlamlı olarak bulunmuştur. Uygulanan anlamlılık testlerinin sonuçlarının genellikle anlamsız olması, bunun nedeninin düşük istatistiksel güç olabileceği ihtimalini artırmaktadır. Buradan hareketle, anlamsız olarak sonuçlanan anlamlılık testlerinin, yeterli istatistiksel güç sağlandıktan sonra tekrar edilmeleri faydalı olacaktır.