Antalya/Boğazkent Mahmuzlu Kızkuşu (Vanellus spinosus L. 1758) populasyonunun göç fenolojisi ve kuluçka biyolojisi üzerine araştırmalar

Abstract

Bu tez kapsamında Antalya/Boğazkent Mahmuzlu Kızkuşu populasyonunun göç fenolojisi ve kuluçka biyolojisi incelenmiştir. Bu doğrultuda; türün göç takvimi, alandaki birey sayısı, yuva sayısı, bırakılan yumurta sayısı, uçurulan yavru sayısı belirlenmiştir. Yuvaların koordinatları alınarak haritalara işlenmiştir. Yumurta ve yavrulara ait morfometrik ölçümler alınmıştır. Ergin bireyler tel kapanlarla yakalanmış, metal ve renkli halkalarla halkalanmıştır. Alanda türün üreme başarısını etkileyen faktörler tespit edilmiştir.Çalışma kapsamında, türe ait bireylerin Mart ayının ilk haftasında alana geldiği ve ekim ortalarında alandan ayrıldıkları tespit edilmiştir. 2010'da 60, 2011'de 72 birey alanda tespit edilmiş ve bu bireylerden 2010'da 13, 2011'de ise 22 olmak üzere toplam 35 bireye halka takılmıştır. 2010'da 27, 2011'de ise 2'si 2. kuluçka olmak üzere toplam 38 yuva tespit edilmiştir. 2010'da toplam 93 yumurta bırakılmış ve 43 yavru uçurulmuş, 2011'de ise toplam 130 yumurta bırakılmış ve 54 yavru uçurulmuştur. Türün üreme başarısı, açılan yumurta sayısına göre 2010'da %58.1, 2011'de %62.3, uçan yavru sayısına göre 2010'da %79.6, 2011'de %66.7 ve juvenil yavru sayısına göre 2010'da % 44.2 ve 2011'de % 42.6'tür.Bölge'de türün üreme başarısını etkileyen pek çok faktör tespit edilmiştir. Türün doğal predatörü olan karga (Corvus corone), tilki (Vulpes vulpes) gibi türlerin yanı sıra alanda yoğun olan köpekler yumurta ve yavruların zarar görmesine ve yuva terklerine neden olarak, üreme başarısını olumsuz yönde etkilemektedir. Aynı zamanda üreme alanlarının insanlar tarafından işgal edilmesi, yapılaşma, tarla sürülmesi ve sulanması gibi faaliyetler üreme başarısının olumsuz yönde etkilemektedir.Türkiye'de Mahmuzlu Kızkuşu ile ilgili yapılmış çalışmalar oldukça sınırlıdır. Ülkemizde türü ele alarak yapılmış herhangi bir tez çalışması bulunmamaktadır. Gerçekleştirilen bu çalışmayla ülkemizdeki konuyla ilgili boşluk doldurulmaya çalışılmıştır.