Hasta haklarının anayasal temeli

Abstract

Hasta Haklarının Anayasal Temeli'ni araştırmak üzere hazırlanan bu çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır:Çalışmanın Birinci Bölümü, Hasta Hakları'nın kendi başına bir hak olarak İnsan Hakları Haritası'ndaki yerini ve pozitif hukuka geçmesinin temellerini saptama amacına yönelik olarak İnsan Hakları Düşüncesi'nin tarihsel gelişimiyle ve Hasta Hakları'nın bu sürece dahil edilmesiyle ilgili genel ve ön bilgiler içermektedir. Hasta Hakları'nın ?Sosyal Ekonomik Haklar? dan birisi olmasının temellerine; ayrıca, bizzat Hasta Hakları Düşüncesi'nin Dünya ve Türkiye Tarihi ölçeğinde doğuşunu, pozitif hukuka geçişini aktaran bilgi ve verilere dikkat çekilecektir. 20. ve 21.Yüzyıl, insan haklarının uluslararası düzeyde korunması mekanizmalarını arayışların yoğunlaştığı dönemlerdir. Uluslararası düzlemdeki bu arayışlar ve bulunan hukuksal çözümler, Türkiye dahil, ulusal hukuk sistemlerinin kendi iç hukuk süreçlerini de doğal olarak etkilemiştir. İnsan Hakları Düşüncesi'nin dinamik yapısı, artık ?insan haklarının daha ayrıntılı olarak değerlendirilmesini gerektirmiş ve buna bağlı olarak haklar, temel hak ve özgürlüklerin sayılmasıyla yetinen çerçeve bir hukuk sistemi yerine, her hakkın özelinde ayrıntılı çözümler öngören hukuksal mekanizmaların var edilmesini zorunlu kılmıştır. Bu mekanizmaların aktarımı, ülkemizde Hasta Hakları'nın gelişim çizgisini netleştirmek bakımından işlevli olacaktır. Bu tarihsel bakış çerçevesine dikkat çekilecektir.İkinci Bölüm, bu çalışmanın odaklandığı üzere, Türk Pozitif Hukuk Sistemi'nde Hasta Hakları'nın başta 1982 yürürlük tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası olmak üzere mevzuatta nasıl düzenlendiğini, bu hakkın korunması ve kullanılması mekanizmalarının nasıl işlediğini analiz eden bilgi ve değerlendirmeler içermektedir. Bu bölümde yapılan aktarımlar aracılığıyla şu temel sorulara yanıt bulunmaya çalışılmıştır:?Türkiye'de devletin, bir insan hakkı olarak Hasta Hakları algılaması nasıldır??Türkiye'de uygulanan sağlık politikaları Hasta Hakları açısından yeterli midir? Bu konuda yetersizlik duygusu yaratan hukuki düzenleme boşlukları nelerdir??Toplumda sağlıklı olma ve insan haklarıyla ilgili bilgi ve bilinç düzeyi ne kadardır?Çalışmanın Üçüncü Bölümü ise, Akdeniz Üniversitesi bünyesinde yapılan bir alan araştırmasının sonuçlarının aktarılmasıyla, bu çalışmada dikkat çekilen sorunların birincil verilerle değerlendirilmesi işlevi taşımaktadır.