Doğal SILENE ARMERIA (L.) bitkisinin çimlenme özelliklerinin saptanması ve büyüme ve çiçeklenme özellikleri üzerine GA3 ile gün uzunluğunun etkisi

Abstract

Bu çalışma, Doğu Karadeniz Bölgesinde doğal olarak yetişmekte olan Silene armeria L. bitkisinin çimlenme özelliklerinin belirlenmesi, büyüme ve çiçeklenme özellikleri üzerine giberellik asit (GA3) ve gün uzunluğunun etkisinin saptanması amacıyla gerçekleştirilmiştir.. Çimlenme denemelerinde, farklı sıcaklık derecelerinin (5°C, 10°C, 15°C, 20°C, 25°C, 30°C) çimlenme oranı, çimlenme enerjisi, çimlenme indeksi, ortalama çimlenme süresi ile gövde ve kök uzunluğuna etkileri saptanmıştır. Sonuçlar en yüksek çimlenme oranının ( %97,8) ve kalitesinin 20°C' de çimlenene tohumlarda ortaya çıktığını, 20°C ve 25°C çimlenme sıcaklığında maksimum çimlenmenin 5 günde tamamlandığını, buna karşın 5°C de Silene armeria tohumlarının çimlenmediğini ortaya koymuştur. Çalışmanın ikinci aşamasında, gün uzunlukları ve GA3 uygulamalarının bitki gelişim ve çiçeklenme özellikleri üzerine etkileri araştırılmıştır. 03.09.2003 tarihinde ısıtmasız plastik sera koşullarında doğal, 14 saat ve 16 saat gün uzunluğu etkisinde dikilen bitkilere dikimden 120 gün sonra 125 mg.L-1, 250 mg.L-1 ve 500 mg.L-1 GA3 püskürtülmüş ve deneme süresince dikimden çiçeklenmeye kadar geçen süre, bitki boyu, çiçekli sürgün kalınlığı, ana çiçekli sürgün çiçek salkımı çiçek sayısı gibi büyüme ve çiçeklenme özellikleri incelenmiştir. Sonuçlar, denemenin gerçekleştirildiği koşullarda Silene armeria bitkisinin bir zorunlu uzun gün bitkisi gibi davrandığını, 16 saat gün uzunluğunun çiçeklenmeye kadar geçen süreyi 60 gün, 14 saat gün uzunluğunun ise 30 gün kısalttığını göstermiştir. Buna karşın denemene değerlendirmeye alman büyüme ve çiçeklenme özelliklerinin çoğu açısından en iyi sonuçlar 14 saat gün uzunluğu etkisinde yetiştirilen bitkilerde saptanmıştır. GA3 uygulamalarının (500 mg.L'1) çiçeklenmeye kadar geçen süreyi 7 gün kısalttığı, bitki boyu, bitki başına çiçekli sürgün sayısı, ana çiçekli sürgün çiçek salkım sayısı, çiçek sayısı ve ana çiçekli sürgün boğum arası uzunluğunu artırdığı saptanmıştır.