I Numaralı şer'iyye siciline göre XIX. yüzyıl başında Antalya'nın sosyo-ekonomik profili

Abstract

Şer'iyye sicilleri böyle bir araştırmada vazgeçilmez ve en önemli kaynak durumundadır. Belgeye dair her türlü kayıt burada bulunmaktadır. Şehrin yönetiminden, mahalle yönetimine kadar bir çok görevli ( Mutasarrıf, Mütesellim, Kadı vb gibi ) bu sicillerden tespit edilmektedir. Antalya Sancağı'nı idari yapısı, iktisadi koşullan için yine bu bele müracaat edilmesi gerekmiştir. Şehir ve mahallelerde ki her türlü olay en ince detaylarına kadar mahkeme kayıtlan, genel olarak halkın sosyal yapısı, Şer'iyye Sicillerinin konusu içerisindedir. Tarihi seyri içerisinde Antalya iktisadi hayatında ziraatın çok önemli bir yere sahip olduğu görülmektedir. Kayıtlara göre zaman zaman azalıp artmasına rağmen, genel olarak Antalya Sancağı'nda hayvancılığın da önemli bir tuttuğu görülmüştür. XIX. yüzyılın ikinci yansında Antalya Sancağı 'nın genelinde olduğu gibi, Antalya şehir merkezinden alınan vergiler, çeşitleri ve miktarları göz önüne alınınca, şehrin genel olarak iktisadi durumunun iyi olduğunu söylemek mümkündür. Osmanlı Devleti'nin tarihi seyri içerisinde olduğu gibi, Antalya sosyal ve iktisadi hayatı içersinde de gayr-ı müslimlerin önemli bir tuttuğu görülmektedir. Ziraattan esnaflığa ve ithalat- ihracata kadar her sahada faaliyet içersinde bulunan gayr-ı müslimlerin zenginliğini de sicildeki belgelerden görmek mümkündür. İçtimaî hayat içindeki kaynaşmış hayat biçimi dönemin vazgeçilmez bir unsuru olan vakıf müesseseleriyle desteklenerek daha da uyumlu bir hale geldiği görülmektedir.