Dünya otomotiv sanayiinde küresel büyüme stratejileri ve Türk otomotiv sanayii üzerindeki etkileri

Abstract

Bu tez çalışmasında, Dünya otomotiv sanayiinde küresel büyüme stratejileri ve Türk otomotiv sanayii üzerindeki etkileri incelenmiştir. Çalışma üç bölümden oluşmuştur. Çalışmanın ilk bölümünde küreselleşme ve büyüme stratejileri kavramları üzerinde durulmuştur. Küreselleşme kavramına ilişkin literatürde yer alan ve farklı bakış açılarını yansıtan tanımlar incelenmiştir. Daha sonra 1944 Bretton Woods konferansı ile ilk somut adımlan atılan küreselleşme kavramının tarihsel gelişimi açıklanarak, küreselleşme sürecinin hızlanmasına yol açan etkenlere değinilmiştir. Ayrıca küreselleşme kavramının işletme politikaları üzerinde yarattığı değişimlere yönelik değerlendirmeler yapılarak, küreselleşme sürecinin kaçınılmaz bir sonucu olan büyüme stratejilerinin türleri incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde öncelikle Dünya otomotiv sanayii üzerinde durulmuştur. Otomotiv sanayii ürünlerinin tarihsel gelişimi dönemler itibariyle incelenmiş ve otomotiv sanayii üreticileri ile ülkelerin bu gelişim sürecindeki etkilerinden bahsedilmiştir. Daha sonra otomotiv sanayiinin günümüzdeki yapısına, otomobil, hafif ticari araç, kamyon ve otobüs sanayileri açısından bakılmıştır. Ayrıca otomotiv sanayiinde büyüme stratejilerinin nedenleri saptanarak, büyüme stratejilerinin örnekleri incelenmiştir. Otomotiv sanayiinin geleceğine dönük değerlendirmeler yapıldıktan sonra, 1920'li yıllardan günümüze Türk otomotiv sanayiinin gelişimi ve bu gelişimdeki önemli adımlar açıklanmıştır. Türk otomotiv sanayiinin yapısı yerli üreticiler, ithalatçılar ve yan sanayii açısından incelenerek, Türk otomotiv sanayiinin Türkiye ekonomisindeki yeri ve önemine değinilmiştir. Türk otomotiv sanayiinin temel problemleri ve siyasi kararların otomotiv sanayii üzerindeki etkileri bu bölümde incelenen bir başka konu olmuştur. Son olarak Türk otomotiv sanayiindeki büyüme stratejileri açıklanmış ve küresel büyüme stratejilerinin Türk otomotiv sanayii üzerindeki etkileri incelenerek, çözüm önerileri geliştirilmiştir. Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde örnek olay incelemesi yapılmıştır. Daimler Benz ile Chrysler firmaları arasındaki birleşme ve Renault'un Nissan' ı satın alması örnek olay olarak incelenmiştir. Bu büyüme stratejilerinin gelişim süreci, nedenleri ve sonuçlan üzerine değerlendirmeler yapılmıştır. Başansız bir büyüme stratejisi örneği olan Daimler - Chrysler birleşmesi ile oldukça olumlu sonuçlar doğuran Renault'un Nissan'ı satın almasının stratejik analizleri yapılarak, söz konusu büyüme stratejilerinin basan ve başansızlık nedenleri saptanmaya çalışılmıştır.