Türkiye'de yayılış gösteren cephalaria schrader ex roemer & schultes (Dipsacaceae) türleri üzerinde taksonomik bir araştırma

Abstract

Bu araştırmada, Türkiye'de yayılış gösteren Cephalaria türlerinin morfolojik, anatomik ve palinolojik özellikleri çalışılmıştır. Bu çalışmalara ilave olarak bilim dünyası için yeni olan bazı taksonların da RAPD-PCR (Rastgele Çoğaltılmış Polimorfik DNA- Polimeraz Zincir Reaksiyonu) tekniği ile DNA (Deoksiribonükleik Asit) analizleri yapılmış ve SEM (Taramalı Elektron Mikroskobu) ile polen morfolojileri incelenmiştir. Tezin materyalini daha önceden değişik yerli ve yabancı botanikçilerce toplanan örnekler ve tez aşamasında tarafımızdan toplanan çok sayıdaki örnek oluşturmaktadır. Bu çalışmada Türkiye'deki Cephalaria türlerinin kapsamlı betimleri, daha kullanışlı teşhis anahtarı, polen fotoğrafları ve anatomik kesitlere ait fotoğrafları verilmiştir. Çalışma sonunda Türkiye'de yayılış gösteren 33 Cephalaria türüne, bilim dünyası için yedi yeni Cephalaria türü ve bir yeni varyete ilave edilmiştir. Bu yeni taksonlar, C. ekimiana R. S. Göktürk & Sümbül, C. elazigensis R. S. Göktürk & Sümbül, C. elazigensis R. S. Göktürk & Sümbül var. purpurea R. S. Göktürk & Sümbül, C. aytachii R. S. Göktürk & Sümbül, C. tuteliana S. Kuş & R. S. Göktürk, C. demirizii R. S. Göktürk & Sümbül, C. sumbuliana R. S. Göktürk ve C. davisiana R. S. Göktürk & Sümbül' dir. Ayrıca Türkiye Florasında yer alan C. amana Rech. fil. türünün yapılan çalışmalar sonunda C. taurica Szabö türünün sinonimi olduğuna karar verilmiştir. Bu çalışma ile Türkiye'de yetişen Cephalaria tür sayısı 39'a, takson sayısı ise 40'a çıkmıştır.